Làng Nôm Hưng Yên – Ngôi làng cổ xưa đậm chất Bắc Bộ

Làng Nôm cách Hà Nội 35km, thuộc xã Đại Đồng, huyện Văn Lâm, là nơi lưu giữ nhiều công trình kiến ​​trúc cổ cùng với đình làng, giếng cổ, cây đa cổ thụ và những dòng họ nhiều đời như: Lê, Tạ, Trần, Đan. , Nguyễn, Phùng, Độ.

Làng Nôm Hưng Yên – Làng cổ đậm chất Bắc Bộ

Cổng làng Nôm được xây dựng cách đây hơn 200 năm với 4 trục vuông được chạm khắc nhiều họa tiết tinh xảo. Làng đúng như những gì người ta vẫn hình dung về làng quê Bắc Bộ xưa với sân đình, giếng nước, cây đa cổ thụ và những con đường, cổng ngõ gạch đỏ hiếm hoi.

Làng vẫn còn những ngôi nhà cổ ven hồ, nhà thờ tổ của các tộc Nguyễn, Lê, Tạ… tạo nên một nét văn hóa ở đất kinh đô phố Hiến. Điều đặc biệt ấn tượng với du khách là làng quê vẫn giữ nếp sống thôn quê mộc mạc từ bao đời nay, ít bị ảnh hưởng bởi đô thị hóa.

Làng Nôm hiện có hơn 600 người. Theo sử sách, ngôi làng được thành lập từ những năm đầu Công nguyên nhưng phải đến cuối thế kỷ 15, dân cư mới đông đúc. Trước đây, người dân trong làng có nghề buôn bán đồng nát.

Nhờ chịu thương chịu khó, cuộc sống của dân làng ngày càng phát triển, hưng thịnh. Làng cũng từng được vua Nguyễn giao cho đúc tiền rồi đưa về kinh đô, bởi người dân nơi đây có nghề đúc đồng tinh xảo vào loại sớm nhất Việt Nam.

Trong làng Nôm Ngoài ra còn có một ngôi chùa cổ là chùa Nôm thuộc thiền phái Lâm Tế. Không ai nhớ chính xác chùa có từ khi nào, nhưng trên hai tấm bia còn lại thì chùa được xây dựng vào năm 1680 và được trùng tu nhiều lần. Xưa chùa Nôm được xây dựng giữa một rừng thông cổ thụ nên chùa còn có tên gọi là “Linh Thông cổ tự”.

Cùng với ngôi chùa, làng Nôm Một di tích nổi tiếng khác là đình Tam Giang, thờ một vị tướng của Hai Bà Trưng. Tương truyền, vị tướng này sau khi qua đời có di nguyện lập miếu thờ tại làng Nôm, nơi ông từng đóng quân.

Đình có kiến ​​trúc cổ kính với cây đa, giếng nước, sân đình rất đặc trưng cho quê hương Bắc Bộ. Những cây đa xanh mướt bên cạnh đình làng, mỗi cây đã hơn 100 năm tuổi. Đình, chùa làng Nôm được công nhận là Di tích lịch sử quốc gia năm 1994.

Ngoài ra, đến làng Nôm, du khách nhất định phải ghé thăm chợ Nôm, ngôi chợ cổ kính với những bức tường gạch đỏ. Chợ vẫn nhộn nhịp người mua kẻ bán. Những cửa hàng xén đầy màu sắc, những khuôn bánh đơn giản… khiến du khách như được trở về những ngày xa xưa.

Xưa chợ Nôm là một trong những trung tâm buôn bán sầm uất nhất vùng Văn Lâm. Vì vậy, dân làng có cuộc sống khá giả, nhà cửa xây khang trang, kiểu cách hơn hẳn các làng khác.

Cầu đá Nôm bắc qua sông Nguyệt Đức cũng là một điểm nhấn độc đáo. Không chỉ có giá trị về lịch sử, văn hóa, kiến ​​trúc, cầu đá cổ được các nhà nghiên cứu đánh giá là công trình độc đáo còn nguyên vẹn chưa từng thấy ở bất kỳ làng cổ nào của vùng châu thổ sông Hồng.

Vào thế kỷ XVI, cầu được làm bằng gỗ lim. Để đảm bảo việc đi lại của nhân dân, thời Tự Đức, cầu được thay hoàn toàn bằng đá. Mặt cầu rộng gần 2m, được làm bằng đá xanh nguyên khối. Cầu được xây dựng gồm 9 nhịp, theo quan niệm người xưa, số 9 tượng trưng cho sự may mắn trọn vẹn.

Chùm chữ nhật. Tuy cây cầu đã rêu phong theo thời gian nhưng những hoa văn cổ kính vẫn còn hiện diện, dễ dàng quan sát. Hai bên cầu còn nguyên những mỏm đá nhô ra, các dầm cầu được chạm khắc nghệ thuật rất tinh xảo, trông như đầu rồng. Mặc dù mặt cầu, mố và chân cầu chỉ được xếp chồng lên nhau mà không có vật liệu liên kết nhưng cây cầu vẫn kiên cố và vững chãi cho đến ngày nay.

Những giá trị văn hóa truyền thống lâu đời vẫn được lưu giữ ở làng Nôm là niềm tự hào không chỉ của người dân Hưng Yên. Ngôi làng đang trở thành một điểm đến hoài cổ hấp dẫn, một nơi để khám phá lịch sử và văn hóa của người Việt Nam.