Khám phá những làng nghề trăm tuổi ở phố cổ Hội An

Phố cổ Hội An không chỉ có những con phố cổ kính, những ngôi nhà hàng trăm năm tuổi hay những di sản văn hóa lâu đời. Nhưng ở đây còn có những làng nghề truyền thống hàng trăm năm tuổi làm ra những sản phẩm phục vụ đời sống người dân và góp phần giữ gìn bản sắc phố cổ!
Khám phá những làng nghề hàng trăm năm tuổi ở phố cổ Hội An
Làng Gốm Thanh Hà
Từ cuối thế kỷ XVI, cảng thị Hội An bắt đầu phát triển mạnh mẽ, trở thành một hải cảng quan trọng của cả Nam Kỳ. Sự hưng thịnh của Hội An là nguyên nhân dẫn đến sự phát triển của công nghệ vi mô, hình thành nhiều ngành nghề mới hoặc cải tiến những ngành nghề hiện có. Nghề gốm Thanh Hà ra đời vào khoảng giữa thế kỷ 16 là một nghề hỗ trợ cho nông nghiệp đến nay mới có cơ hội phát triển.
Làng Gốm Thanh Hà. Ảnh: Báo Quảng Nam
Ảnh: @ledieu8196
Ngày 7/8/2022, làng gốm 500 năm tuổi Thanh Hà được công nhận là di sản văn hóa phi vật thể cấp quốc gia. Gốm Thanh Hà được làm từ đất sét, nhào nặn và chế tác hoàn toàn thủ công để tạo ra những sản phẩm gốm thô đặc trưng. Hiện làng gốm có 32 cơ sở đang đỏ lửa sản xuất gốm và thu hút hàng nghìn lượt khách du lịch đến tham quan, tìm hiểu về nghề gốm lâu đời.
Địa chỉ: Phạm Phán, khối 5, phường Thanh Hà, TP. Hội An
Giờ kinh doanh: 8:30 – 17:30
giá vé: 15.000 – 30.000 VND/khách, bao gồm các hoạt động khác nhau liên quan đến làm gốm
Làng mộc Kim Bồng
Làng Kim Bồng (tên cũ là Châu Kim Bồng, thuộc xã Cẩm Kim, TP Hội An), nơi hình thành nghề mộc nổi tiếng, nằm bên hữu ngạn hạ lưu sông Thu Bồn. Từ làng nhìn sang bên kia sông là phố cổ Hội An. Đây là vị trí thuận lợi cho việc vận chuyển nguyên vật liệu bằng đường thủy dễ dàng.
Thợ mộc ở Kim Bồng. Ảnh: Báo Giáo dục TP.HCM
Các ông tổ nghề mộc làng Kim Bồng đến từ khắp vùng đồng bằng Bắc Bộ, Bắc Trung Bộ, đặc biệt là vùng Thanh – Nghệ Tĩnh đến sinh sống và làm ăn từ thế kỷ XV. Họ khởi nghiệp từ những túp lều tranh. , tre nứa đến những ngôi nhà khung gỗ thông thường, rồi đến đồ dùng gia đình, phương tiện đi lại (ghe, thuyền nan, hoa sen).
Nhưng may mắn hơn nghề mộc ở các địa phương khác, vào cuối thế kỷ 16 – 17, phố cổ Hội An với nhiều yếu tố thuận lợi đã nhanh chóng phát triển thịnh vượng. Nhờ sự giao thoa văn hóa Đông Tây nên làng mộc Kim Bồng vẫn giữ được nét riêng trong nghệ thuật chạm khắc.
Đường vào làng mộc. Ảnh: Tintuc
Ảnh: top1quangnam
Trong khi các làng mộc Bắc Bộ chịu ảnh hưởng ít nhiều của văn hóa phong kiến, mang đậm dấu ấn của các triều đại. Thì với làng mộc Kim Bồng, rất nhẹ nhàng, mộc mạc mà vẫn tinh tế là những điều mà du khách có thể cảm nhận được từ những sản phẩm độc đáo của làng nghề.
Địa chỉ: Đường Nông Thôn, thôn Trung Hà, xã Cẩm Kim, TP. Hội An
Giờ tham quan: 07:00 – 17:00
Làng rau Trà Quế
Làng rau Trà Quế có tuổi đời hơn 400 năm vừa được công nhận là Di sản văn hóa phi vật thể cấp quốc gia. Làng rau nằm cạnh sông Cổ Cò, dòng nước ngọt của sông đã giúp cho những vựa rau luôn tươi tốt. Hiện nay, Trà Quế đã trở thành một địa điểm du lịch không thể bỏ qua ở phố cổ Hội An. Chỉ cách trung tâm phố cổ khoảng 3km, làng rau nằm ở vị trí thuận lợi cho du khách khám phá.
Từng luống rau xanh ở Trà Quế. Ảnh: Báo Thanh Niên
Làng rau Trà Quế rộng khoảng 18 ha với hơn 200 hộ nông dân. Được sự ưu đãi đặc biệt của thổ nhưỡng, canh tác theo phương pháp truyền thống, bón phân hữu cơ nên rau Trà Quế có mùi thơm đặc trưng. Trước đây, rau Trà Quế còn được bán cho các thủy thủ trên các thương thuyền nước ngoài khi các tàu viễn dương này ghé Hội An lấy nước ngọt và lương thực. Trà Quế còn cung cấp nguồn rau sạch cho thị trường Hội An và các địa phương lân cận.
Làng rau Trà Quế là di sản văn hóa phi vật thể quốc gia. Ảnh: Báo Quảng Nam
Ảnh: diadiemhoian
Ảnh: diadiemhoian
Người làng bảo rau Trà Quế có hương vị riêng vì được bón bằng rong từ đầm Trà Quế, một đầm nhỏ quanh năm không cạn nước. Ước tính mỗi năm có 700-800 tấn rong được người dân dùng để bón cho rau màu. Chính phương thức canh tác này đã dần hình thành một phong tục đặc trưng, góp phần nâng tầm di sản canh tác rau màu.
Địa chỉ: thôn Trà Quế, xã Cẩm Hà, TP. Hội An
Làng yến Thanh Châu
Nằm về phía Đông Hội An, làng Thanh Châu được thành lập từ khá sớm và đóng vai trò quan trọng trong tiến trình lịch sử, văn hóa của đô thị cổ Hội An. Kế thừa những truyền thống văn hóa Bắc Bộ và thích nghi với điều kiện ở vùng đất mới, cư dân làng Thanh Châu sinh sống bằng nhiều nghề khác nhau như làm ruộng, buôn bán tàu thuyền, khai thác hải sản…, đặc biệt là nghề làm rẫy. khai thác và chế biến yến sào.
Khai thác tổ yến ở Thanh Châu. Ảnh: Hồng Việt
Tổ yến là một sản vật quý, một siêu thực phẩm từ lâu đã được khai thác và xuất khẩu. Việc quản lý và tổ chức khai thác tài nguyên biển đảo này đã được thực hiện từ thời Chămpa. Dưới thời nhà Nguyễn, địa phương được giao quản lý và khai thác nguồn tài nguyên này là làng yến Thanh Châu ở Hội An.
Tổ yến rất tốt cho sức khỏe. Ảnh: Y Học Dân Tộc
Từ xa xưa, tổ yến Hội An đã nổi tiếng chất lượng, sợi yến to, dày, hàm lượng dinh dưỡng cao và không bị nát khi nấu. Yến sào được phân thành nhiều loại: Huyết yến (hồng yến), huyết yến, huyết yến, huyết yến, huyết yến, ngân yến. Theo kết quả phân tích của Viện Công nghệ sinh học, tổ yến làng Thanh Châu có 18 loại axit cần thiết cho cơ thể và 40 loại khoáng chất cùng nhiều nguyên tố vi lượng. Vì vậy, giá yến sào Hội An cao hơn yến sào Bình Định, Khánh Hòa và cả Singapore.
Địa chỉ: Xã Cẩm Thanh, TP Hội An.
Làng nghề lồng đèn
Nghề làm đèn lồng Hội An hơn 400 năm tuổi được vinh danh là làng nghề tiêu biểu trong tổng số 9 làng nghề truyền thống của cả nước được Hiệp hội Làng nghề Việt Nam trao giải năm 2011. Nghề làm đèn lồng có mặt tại Hội. Có từ thế kỷ 17, phong tục sử dụng đèn lồng trong các dịp từ thiện, lễ tết… đã lan rộng khắp Hội An.
Ảnh: kenh14
Có rất nhiều nghệ nhân làm đèn lồng nằm rải rác ở phố cổ Hội An. Một số chuyên làm khung, hình cầu, hình giọt nước, hình trụ… từ tre. Một nhóm khác là những thợ thủ công, họa sĩ chuyên vẽ những hình ảnh, hoa văn trang trí trên vải lụa. Có những người chuyên vẽ và trang trí đèn lồng trong khách sạn hoặc treo ở nơi thờ cúng tổ tiên của các gia đình.
Sắc màu đèn lồng Hội An. Ảnh: denlongxua
Theo thời gian, đèn lồng Hội An đã có nhiều biến tấu để phù hợp với thị hiếu của người dùng. Để làm được một chiếc đèn lồng xinh xắn là cả một quá trình đòi hỏi sự tỉ mỉ, từ khâu thiết kế hình dáng đến màu sắc, vẽ tranh thậm chí là lắp ráp… khiến cho những chiếc đèn lồng không chỉ để trang trí mà còn mang tính chất trang trí. tác phẩm nghệ thuật độc đáo.
Du khách chụp ảnh ở phố lồng đèn Hội An. Ảnh: Nguyễn Mỹ
Địa chỉ:
Xưởng Hà Linh: 72 Trần Nhân Tông, P. Cẩm Châu, TP. Hội An
Xưởng Huỳnh Văn Ba: 15A Phan Đình Phùng, P. Cẩm Sơn, TP. Hội An
giá vé: 100.000đ/người, bao gồm 1 buổi tập làm lồng đèn và mang lồng đèn về làm quà.
Những cái này làng nghề trăm tuổi Truyền thống ở phố cổ Hội An đã lưu giữ rất tốt những nét văn hóa cổ xưa của thương cảng sầm uất, thể hiện quá trình phát triển hội nhập nhưng không hòa tan của Hội An.